Yapay zekanın sanatçının yerini alması mümkün değildir

Sofya’da yeni bir sergi açtınız. Bu kaçıncı serginiz oluyor?

Evet, ayın başında Sofya’daki İnterpred Ticaret Merkezi’nde yeni bir sergimi açıldı Sergi ayın sonuna kadar ziyarete açık kalacak. Toplam sayı olarak son sergim belki 25. ya da 26.’sı oluyor, ancak bunlardan yalnız yaklaşık onu tek başıma düzenlediğim sergilerdi. Yılın başından bugüne kadar Nirvana galerisi, Hilton oteli, NDK, Lülin Kültür Merkezi, Nikola Tesla Akademisi, Heritage galerisi ve UNSS’de olmak üzere Sofya’da birkaç sergi düzenledim. Diğer sergilerim, Sliven, Blagoevgrad, Balçik, Dupnitsa, Plovdiv, Ruse, Peştera, Samkov gibi Bulgaristan’ın çeşitli şehirlerinde oldu, yakında Vratsa’da bir sergim açılacak.

Bildiğim kadarıyla resim eğitimi almadığınız. Resim çizmeye nasıl başladınız ve neden bu tekniği kullanıyorsunuz?

Resim okumadım, hatta resim dersleri bile almadım. Ciddi olarak resim cizmeye bir iç tasarım kurslarından sonra karar verdim. Popart en sevdiğim tarz olmuştu. Andy Warhol’un konserve kutuları tabloları ve muhteşem Marilyn Monroe portrelerinden ve daha sonra Roy Lichtenstein’ın tablolarından çok etkilendim. İlk başlarda resimlerimi daha kolay olduğundan grafit ile çiziyordum, çünkü istediğiniz kadar silip düzeltme yapabilirsiniz. Daha sonraları boya ile tuval üzerine resim cizmeye başladığımda ve artık yalnız resimle uğraşmaya karar verdiğimde bir sanatçı olarak farklı olmayı çok istiyordum, ki bence her ressamın böyle hayali vardır, sanırım hiç kimsenin kullanmadığı bir tekniği kullanmaya karar verdim ve biraz zor olan spatula ucuyla özel bir şekilde boyayarak resim cizmeye başladım. Bu kararımın doğru olduğunu düşünüyorum, zira gecikmeden necitelerini gördüm ve Bulgaristan’ın bir çok şehinde çeşitli galerilerden davetiyeler almaya başladım.

Hani bir tabir vardır, ressam olduğunuzu biliyorum da ne iş yapıyorsunuz? Resim çizerek geçinmek mümkün mü?

Evet, iyi bir profesyonel ressam ise rahat bir şekilde geçinebilir. Ancak yalnız Bulgaristan piyasasına bel bağlamamalısınız. Günümüzde internet sayesinde eserlerimizi dünyanın tüm yerlerinde sergileyebiliriz. Elbette buna sanat hayatınızın başında değil uzun yıllarınızı alan çaba ile ulaşılıyor. Ben yaklaşık on yıldır yalnız resim çizmekle uğraşıyorum.

Bir sanat eserinin değeri neye bağlı oluyor? Orneğin Banksy’nin eserlerini bu kadar pahalı yapan nedir?

Bir tablonun değeri bir çok şeye bağlı. Örneğin ressam işinde ne kadar iyi, karyeri, tablonun boyutları, hazırlanmasının ne kadar zaman aldığı, kullanılan teknik, orijinal içeriği. Çok ayrıntı varsa bu çok emek sarfedildiği anlamına gelir. Tabii belli ölçüde şans da gerekiyor, örneğin Van Gogh’un pek kısmeti yokmuş – ömründe yalnız bir tablosunu satabilmiş. Banksy ise kısmetli sayılır. Bansky, kaliteli eserleri, benzersiz hikayeleri ve özellikle kimliğini gizli koruyarak ve hiç kimsenin onun hakkında bir şey bilmemesi sayesinde sokak sanatı severlerin ilgisini çekmeyi başardı. Tabii, dikkat çekmek için o biraz da artistlik yapıyor. Örneğin bir müzayede bir eseri satıldıktan sonra, satış fiyatı açıklandıktan sonra yarıdan kesilerek kendisini imha etti.

Yapay zeka konusunda ne düşünüyorsunu, sanatçının yerini alabilecek mi?

Hayır. Sanatçının yerini alması mümkün değildir. Yapay zeka, diğer sanatlar arasında kendi yerini kazanabilen dijital sanattır. Tuvali, hakikli boyaların kokusnu, insanın orijinal fikirleri vs. yerini alması mümkün değildir. Her sanatı kendi zamanı vardır, yeni, farklı bir şey olunca dikkati çekmektedir. Güzel ve kaliteli sanat ise ebedidir. Leonardo da Vinci’nin Mona Lisa’sı ya da Michelangelo’nun Pieta’sı yüzyıllar hatta binyıllar korunacaktır.

Siz sanatın hangisinden hoşlanıyorsunuz, size ilham veren ne? Hangi ressamın eserlerini beğeniyorsunuz?

İzlenimcileri en çok severim. Beni en çok etkileyen ve sevindiren onlardır, çünkü onlar eşsiz eserler, tarz ve tekniklerle 20. asrın başlarında güçlü iz bırakan bir grup arkadaştır – Renoir, Monet, Manet, Degas, Cézanne. Seurat, Sisley, Signac’ın eserlerini seviyorum, kendi tarzımı biraz onlarınkine benzetiyorum. Noktacılık tekniğinde benzer şekilde resim cizdiğimi sıkça söylüyorlar bana. Van Gogh’un eserlerini de saymadan yapamayız. Onun parlak renklerle dolu Yıldızlı Gece eseri, hemen hemen tüm diğer tablolarında da olduğu gibi, öyle bir sıcak ve hoş his veriyor ki.

Bir fabrika gibi 20 binden fazla eşsiz eser üreten dahi Picasso’yu da anmadan geçemeyeceğim. Esinlenerek bir tablosunu noktcılık tekniğini kullanarak çizmiştim. Modigliani’nin eserlerini de çok severim. Maddi durumuna rağmen inatla kendine has tarzda çizmeye devam eden tablolarından kolayca tanıyabileceğiniz bir sanatçı.

Eserlerinden ilham aldığım bir çok başka sanatçı da var tabii. Örneğin fırçanın Hollandalı ustası Vermeer. İnci Küpeli Kız’dan esinlenerek noktacılık tekniğinde çizdim bir tablom vardır. Salvador Dali’nin her biri bir şaheser olan tablolarını da beğeniyorum. Beni etkileyen bir diğer sanatçı da René Magritte’tir.

İzzet İsmailov